Hormony – kiedy należy im się przyjrzeć?
Hormony to niezwykle ciekawe związki, które w naszym organizmie pełnią ważną rolę regulacyjną. I dopóki nie dzieje się z nimi nic złego, w ogóle nie dostrzegamy ich istnienia! A to one przecież odpowiadają za nasz nastrój, pociąg seksualny, energię do pracy, a nawet za metabolizm! Rozmaite zmiany hormonalne, dotyczące zarówno nadmiaru, jak i niedoboru różnych substancji w organizmie, mogą wywoływać mniej lub bardziej charakterystyczne dolegliwości. Na jakie objawy w szczególności należy zwrócić uwagę?
U mężczyzn dużą rolę w funkcjonowaniu organizmu odgrywa testosteron oraz androgeny. To one odpowiadają za mocniejsze owłosienie, również na twarzy, niższy tembr głosu, popęd seksualny, wykształcanie typowo męskich cech płciowych i płodność. Można więc podejrzewać problemy dotyczące męskich hormonów, gdy następuje spadek libido, kłopoty z erekcją, łysienie, brak energii, a także trudności ze spłodzeniem potomka. W przypadku zaobserwowania tych objawów, warto wykonać sobie podstawowe badanie z krwi na stężenie hormonów męskich, ale także tych typowo kobiecych: estrogenu, progesteronu i prolaktyny, które są obecne w organizmie mężczyzny w mniejszej ilości, ale mogą być kluczowe dla jego płodności.
W przypadku kobiet główną rolę odgrywają właśnie estrogeny, progesteron i prolaktyna. Odpowiadają one za wykształcanie typowo kobiecych cech, jak choćby rośnięcie piersi, wysoki głos, możliwość zajścia w ciążę i utrzymania jej. Stężenie hormonów kobiecych zmienia się nieznacznie w zależności od fazy jej cyklu, ponieważ ono go reguluje i tym samym zmienia prawdopodobieństwo zajścia w ciążę. Tym samym w ciągu jednego miesiąca kobiety mogą odczuwać nieznaczne wahania nastrojów. Zdarzają się epizody rozdrażnienia, przygnębienia bez wyraźnego powodu, przeplatane nagłymi wzrostami energii i radości. Takie wahania są całkowicie normalne zarówno u kobiet niebędących w ciąży, jak i ciężarnych. Bywają jednak przypadki, w których te wahania nastroju są zbyt wyraźne, rysują się bardzo mocno, i tym samym zdecydowanie utrudniają prowadzenie normalnego, spokojnego trybu życia. To jeden z powodów, dla których warto przebadać swoje hormony i uregulować ich stężenie. Kolejnymi mogą być problemy z zajściem w ciążę, nieregularne miesiączki, czy nadmierne owłosienie, również na twarzy, często połączone z wypadaniem włosów. Mogą być one objawami zmian hormonalnych i zaburzenia stężenia hormonów. Badanie hormonów z krwi da wyraźny obraz tych problemów i pozwoli endokrynologowi dopasować dawki leków, które ustabilizują je i przywrócą organizm do normy.
Hormony regulują jednak nie tylko typowo męskie i żeńskie cechy, ale też wiele innych funkcji, niemalże zawiadują wszystkimi organami. Dlatego też w przypadku wystąpienia pewnych objawów wspólnych i dla kobiet i dla mężczyzn, również warto przebadać sobie hormony, w szczególności zwracając uwagę na hormony tarczycy. Tymi symptomami są:
- Uczucie osłabienia
- Brak koncentracji, kłopoty z pamięcią
- Zmiany skórne
- Wysuszenie skóry
- Niekontrolowane tycie lub chudnięcie niezwiązane ze zmianą diety
- Silne wahania nastrojów
- Zaburzenia snu
Proste badanie diagnostyczne polegające na pobraniu próbki krwi i przebadaniu jej w laboratorium, może już na pierwszy rzut oka posłużyć do postawienia bardzo trafnej diagnozy. Na szczęście wiele problemów hormonalnych można leczyć, i to bardzo skutecznie, po prostu podając odpowiednie hormony w postaci lekarstw. Badania hormonów powinno się włączać do swoich corocznych badań profilaktycznych w szczególności po 40-tym roku życia, gdy w organizmie zaczyna dochodzić do ich zmian ilościowych.